အခါတစ္ပါး ဗုဒၶျမတ္စြာ ေဇတ၀န္ေရႊေက်ာင္း ကိန္းေအာင္းေမြ႕ေလ်ာ္ေနေတာ္ မူစဥ္အခါမွာေပါ့။
သာ၀တၳိနဲ႔ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းၾကားမွာ ကေလးေတြအမ်ားႀကီး တစ္ေပ်ာ္တစ္ပါး ေရအိုင္ထဲက ေရေတြ ပက္ၿပီး ငါးေတြ ဖမ္းေနၾကတယ္၊ ငါးေတြ သတ္ျဖတ္ေနၾကပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ပါဠိေတာ့က "ကုမာရက"လို႔ သံုးႏႈန္းထားတာမို႔ အသက္ငယ္ရြယ္ေသးတဲ့ ကေလးေတြလို႔ ထင္ပါတယ္။
အ႒ကထာမွာ ၇-ႏွစ္ကေန ၁၅-ႏွစ္အထိကို "ကုမာရက၊ ဗာလ(ကေလး)"လို႔ သံုးႏႈန္းၿပီး၊ ၁၅-ႏွစ္အထက္မွ အသက္ ၂၀-အထိကို "ယု၀ါ-(လူပ်ိဳ)" လို႔သံုးႏႈန္းေၾကာင္း ဖြင့္ျပပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ၾကားျဖတ္ၿပီး မွတ္စရာေပါ့။
ဆက္ၾကပါစို႔…ခုနကေလးေတြ ငါးဖမ္းေနတာကိုု ဗုဒၶျမတ္စြာ နံနက္ခင္း ဆြမ္းခံ၀င္ရင္း ျမင္ေတာ္မူလို႔ အကၽြမ္း၀င္ေအာင္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ကေလးေတြနား ၾကြသြားေတာ္မူၿပီး
"ကေလးတို႔၊ မင္းတို႔ ဒုကၡ(ဆင္းရဲ)ကို ေၾကာက္ၾကသလား၊ ဆင္းရဲကို ႀကိဳက္ၾကသာလား"
"အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္တို႔ ဆင္းရဲကို ေၾကာက္လွပါတယ္၊ မႀကိဳက္ပါဘူး"
ကေလးေတြအေျဖကို ၾကားလိုက္ရေတာ့ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ စိတ္ေတာ္ထဲမွာ " ေၾသာ္သတၱ၀ါေတြ သတၱ၀ါေတြ.. ဆင္းရဲမႈကို လိုခ်င္ ႏွစ္သက္မႈ မရွိပဲသာလွ်င္ ဆင္းရဲေၾကာင္းေတြကို လုပ္ေနၾကတာပဲ၊ အဲသလို လုပ္တာဟာ ဆင္းရဲကို လိုခ်င္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ၊ ဆင္းရဲကို လိုခ်င္တယ္ ေျပာရမွာပဲ [ဣေမ သတၱာ အတၱေနာ ဒုကၡံ အနိစၦႏၱာ ဧ၀ ဟုတြာ ဒုကၡေဟတံု ပဋိပဇၨႏၲာ အတၱေနာ တံ ဣစၧႏၲာ ဧ၀ နာမ ေဟာႏၲိ၊ (ဥဒါန-ဌ၊ ၂၆၇)] လို႔ေတြးေတာဆင္ျခင္ သိေတာ္မူၿပီး ဒီလိုဥဒါန္းက်ဴးေတာ္မူပါတယ္ ။
သံုးဘံုေလာက၊ ဒုကၡေပါၾကြယ္၊
ထိုသည့္ဒုကၡ၊ ေၾကာက္ၾကသူမယ္။
မ်က္ေမွာက္တျခား၊ တစ္ပါးမ်က္ကြယ္၊
မျပဳရ၊ ပါပအသြယ္သြယ္။
ပါပဆိုးညစ္၊ စြန္႔ပစ္ေရွာင္ခြါ၊
ထိုသူအမ်ား၊ ျပန္႔ပြားခ်မ္းသာ၊
ခ်မ္းသာမ်ိဳးမ်ိဳး၊ စိုးမိုးထိန္ျဖာ၊
ေနာက္ကာလ၊ လြတ္ရသံသရာ။ (၀ိသုဒၶါရံု သက္ေတာ္ရွည္ ၀ါးတန္းဆရာေတာ္ႀကီး)
မေကာင္းမႈမ်ား၊ ျပဳထားသူမွာ၊
ျဖစ္ရာဘ၀၊ ဒုကၡမကြာ၊
ဒုကၡမ်ိဳးမ်ိဳး၊ လြတ္ေရးႀကံကာ၊
ဘယ္လိုေျပး၊ လြတ္ေရးမျမင္ပါ။
သေစ ဘာယထ ဒုကၡႆ, သေစ ေ၀ါ ဒုကၡမပၸိယံ၊
မာကတၳ ပါပကံ ကမၼံ, အာ၀ိ ၀ါ ယဒိ ၀ါ ရေဟာ။
သေစ စ ပါပကံ ကမၼံ, ကရိႆထ ကေရာထ ၀ါ၊
န ေ၀ါ ဒုကၡာ မပုတ်တၳိ, ဥေပစၥပိ ပလာယတံ။(ဥဒါန-၁၃၇)
"သင္တို႔တေတြ အပါယ္ေလးပါးမွာခံစားရမည့္ဆင ္းရဲဒုကၡ၊ သုဂၢတိဘ၀မွာျဖစ္ရင္ေတာင္မွ အသက္တိုျခင္း၊ လူႏံုလူမြဲ လူဆင္းရဲျဖစ္ျခင္း စတဲ့ ဆင္းရဲေတြကို မလိုခ်င္ မႏွစ္သက္ရင္ လူသူေလးပါးမ်က္ေမွာက္မွာျဖစ ္ေစ၊ လူမျမင္သူမျမင္ မ်က္ကြယ္မွာျဖစ္ေစ
ျပဳလုပ္မႈ၊ ေျပာဆိုမႈ၊ ႀကံစည္မႈေတြမွာ ညွဥ္းဆဲသတ္ျဖတ္မႈ၊ ခိုး၀ွက္မႈ၊ လိမ္လည္ေကာက္က်စ္မႈ၊ သူတစ္ပါးသာျဖဴ သမီးျဖဴ ဖ်က္ဆီးမႈ၊ မူးယစ္သံုးစြဲမႈ ၊ ကုန္းတိုက္မႈ၊ မနာလိုမႈ၊ သူတစ္ပါးကို ပ်က္လိုပ်က္စီး ႀကံစည္မႈ စတဲ့ မေကာင္းမႈေတြကို မလုပ္ၾကပါနဲ႔၊ မျပဳၾကပါနဲ႔၊ မေျပာၾကပါနဲ႔၊ မၾကံၾကပါနဲ႔၊
ေအး…အဲသလို မေကာင္းမႈကို ျပဳလိုက္မိ ေျပာလိုက္မိ ႀကံလိုက္မိလို႔ ငရဲစတဲ့ အပါယ္ေလးပါးမွာျဖစ္ေစ လူဘ၀ေတြမွာျဖစ္ေစ အဲဒီမေကာင္းမႈေတြ မက်ိဳးေပးရင္ေတာ့ ဟိုနားေျပးရင္ ဒီမေကာင္းမႈလိုက္မွာ မဟုတ္ဘူး ဒီနားေျပးရင္ မေကာင္းမႈ လိုက္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ႀကံစည္စဥ္းစား ေျပးသြားေပမယ့္ လြတ္လမ္းမျမင္ေတာ့ပါဘူး။၊ ဒါေၾကာင့္ မေကာင္းမႈကို မျပဳၾကပါနဲ႔ ကြယ္" လို႔ မိန္႔ေတာ္မူလိုရင္းပါ။
ကိုယ္ျပဳတဲ့ အကုသိုလ္ကံဟာ ဂတိဆိုတဲ့ဘ၀ဆိုးရင္ ဆိုးသေလာက္၊ ကလာ-ဆိုတဲ့ မင္းေရာ ျပည္သူပါ ဆိုးသြမ္းတဲ့ကာလႏွင့္ ႀကံဳရင္ႀကံဳသေလာက္၊ ပေယာဂ-ဆိုတဲ့ လုံ႔လညံ့ရင္ ညံ့သေလာက္၊ ဥပဓိ-ဆိုတဲ့ ရုပ္ဆိုးရင္ ဆိုးသေလာက္ အက်ိဳးေပးက ပိုၿပီးဆိုး၀ါးသြားႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လူလယ္ေရာ လူကြယ္ရာမွာပါ မေကာင္းမႈကို မျပဳမိဖို႔ သတိေပးေတာ္မူတာပါ။ ဒီေဒသာနာေတာ္ကို နာယူရတဲ့ ကေလးေတြ ဘာျဖစ္သြားတယ္ ဆိုတာမပါပါဘူး။
ဒီ၀တၳဳဖတ္လိုက္မိေတာ့ ဆရာေတာ္တစ္ပါး ေပးေတာ္မူတဲ့ ၾသ၀ါဒကို သတိရမိတယ္.." ကိုယ္ႀကိဳက္တာ ကုိယ္လုပ္" တဲ့၊ ဒီ၀တၳဳမွာေတာ့ ကိုယ္မႀကိဳက္ရင္ မလုပ္နဲ႔လုိ႔ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။ ဟုတ္တယ္ အားလံုးဟာ မေကာင္းတာကို မႀကိဳက္ၾကပါဘူး၊ ေကာင္းတာကိုမွ ႀကိဳက္ၾကတယ္၊ ကဲ...ဘယ္ဟာႀကိဳက္သလဲ ? မႀကိဳက္ေပမယ့္ လုပ္ေနရင္ ႀကိဳက္လို႔ပဲတဲ့ေနာ္…
♣♣ စာကိုး။ ။ ဥဒါနပါဠိ၊ အ႒ကထာ၊ သက္ေတာ္ရွည္၀ါးတန္းဆရာေတာ္မ ွတ္စု၊ ပရမတၳစကၡဳက်မ္း။
အားလံုး ကံေကာင္းၾကပါေစ.. ေကာင္းကံေတြသာ ျပဳမိၾကပါေစ…
♣♣ ပံုပိုင္ရွင္အမည္မသိ၍ ခြင့္ျပဳေပးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံပါသည္။
ဒီေနရာမွာ ပါဠိေတာ့က "ကုမာရက"လို႔ သံုးႏႈန္းထားတာမို႔ အသက္ငယ္ရြယ္ေသးတဲ့ ကေလးေတြလို႔ ထင္ပါတယ္။
အ႒ကထာမွာ ၇-ႏွစ္ကေန ၁၅-ႏွစ္အထိကို "ကုမာရက၊ ဗာလ(ကေလး)"လို႔ သံုးႏႈန္းၿပီး၊ ၁၅-ႏွစ္အထက္မွ အသက္ ၂၀-အထိကို "ယု၀ါ-(လူပ်ိဳ)" လို႔သံုးႏႈန္းေၾကာင္း ဖြင့္ျပပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ၾကားျဖတ္ၿပီး မွတ္စရာေပါ့။
ဆက္ၾကပါစို႔…ခုနကေလးေတြ ငါးဖမ္းေနတာကိုု ဗုဒၶျမတ္စြာ နံနက္ခင္း ဆြမ္းခံ၀င္ရင္း ျမင္ေတာ္မူလို႔ အကၽြမ္း၀င္ေအာင္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ကေလးေတြနား ၾကြသြားေတာ္မူၿပီး
"ကေလးတို႔၊ မင္းတို႔ ဒုကၡ(ဆင္းရဲ)ကို ေၾကာက္ၾကသလား၊ ဆင္းရဲကို ႀကိဳက္ၾကသာလား"
"အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္တို႔ ဆင္းရဲကို ေၾကာက္လွပါတယ္၊ မႀကိဳက္ပါဘူး"
ကေလးေတြအေျဖကို ၾကားလိုက္ရေတာ့ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ စိတ္ေတာ္ထဲမွာ " ေၾသာ္သတၱ၀ါေတြ သတၱ၀ါေတြ.. ဆင္းရဲမႈကို လိုခ်င္ ႏွစ္သက္မႈ မရွိပဲသာလွ်င္ ဆင္းရဲေၾကာင္းေတြကို လုပ္ေနၾကတာပဲ၊ အဲသလို လုပ္တာဟာ ဆင္းရဲကို လိုခ်င္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ၊ ဆင္းရဲကို လိုခ်င္တယ္ ေျပာရမွာပဲ [ဣေမ သတၱာ အတၱေနာ ဒုကၡံ အနိစၦႏၱာ ဧ၀ ဟုတြာ ဒုကၡေဟတံု ပဋိပဇၨႏၲာ အတၱေနာ တံ ဣစၧႏၲာ ဧ၀ နာမ ေဟာႏၲိ၊ (ဥဒါန-ဌ၊ ၂၆၇)] လို႔ေတြးေတာဆင္ျခင္ သိေတာ္မူၿပီး ဒီလိုဥဒါန္းက်ဴးေတာ္မူပါတယ္
သံုးဘံုေလာက၊ ဒုကၡေပါၾကြယ္၊
ထိုသည့္ဒုကၡ၊ ေၾကာက္ၾကသူမယ္။
မ်က္ေမွာက္တျခား၊ တစ္ပါးမ်က္ကြယ္၊
မျပဳရ၊ ပါပအသြယ္သြယ္။
ပါပဆိုးညစ္၊ စြန္႔ပစ္ေရွာင္ခြါ၊
ထိုသူအမ်ား၊ ျပန္႔ပြားခ်မ္းသာ၊
ခ်မ္းသာမ်ိဳးမ်ိဳး၊ စိုးမိုးထိန္ျဖာ၊
ေနာက္ကာလ၊ လြတ္ရသံသရာ။ (၀ိသုဒၶါရံု သက္ေတာ္ရွည္ ၀ါးတန္းဆရာေတာ္ႀကီး)
မေကာင္းမႈမ်ား၊ ျပဳထားသူမွာ၊
ျဖစ္ရာဘ၀၊ ဒုကၡမကြာ၊
ဒုကၡမ်ိဳးမ်ိဳး၊ လြတ္ေရးႀကံကာ၊
ဘယ္လိုေျပး၊ လြတ္ေရးမျမင္ပါ။
သေစ ဘာယထ ဒုကၡႆ, သေစ ေ၀ါ ဒုကၡမပၸိယံ၊
မာကတၳ ပါပကံ ကမၼံ, အာ၀ိ ၀ါ ယဒိ ၀ါ ရေဟာ။
သေစ စ ပါပကံ ကမၼံ, ကရိႆထ ကေရာထ ၀ါ၊
န ေ၀ါ ဒုကၡာ မပုတ်တၳိ, ဥေပစၥပိ ပလာယတံ။(ဥဒါန-၁၃၇)
"သင္တို႔တေတြ အပါယ္ေလးပါးမွာခံစားရမည့္ဆင
ျပဳလုပ္မႈ၊ ေျပာဆိုမႈ၊ ႀကံစည္မႈေတြမွာ ညွဥ္းဆဲသတ္ျဖတ္မႈ၊ ခိုး၀ွက္မႈ၊ လိမ္လည္ေကာက္က်စ္မႈ၊ သူတစ္ပါးသာျဖဴ သမီးျဖဴ ဖ်က္ဆီးမႈ၊ မူးယစ္သံုးစြဲမႈ ၊ ကုန္းတိုက္မႈ၊ မနာလိုမႈ၊ သူတစ္ပါးကို ပ်က္လိုပ်က္စီး ႀကံစည္မႈ စတဲ့ မေကာင္းမႈေတြကို မလုပ္ၾကပါနဲ႔၊ မျပဳၾကပါနဲ႔၊ မေျပာၾကပါနဲ႔၊ မၾကံၾကပါနဲ႔၊
ေအး…အဲသလို မေကာင္းမႈကို ျပဳလိုက္မိ ေျပာလိုက္မိ ႀကံလိုက္မိလို႔ ငရဲစတဲ့ အပါယ္ေလးပါးမွာျဖစ္ေစ လူဘ၀ေတြမွာျဖစ္ေစ အဲဒီမေကာင္းမႈေတြ မက်ိဳးေပးရင္ေတာ့ ဟိုနားေျပးရင္ ဒီမေကာင္းမႈလိုက္မွာ မဟုတ္ဘူး ဒီနားေျပးရင္ မေကာင္းမႈ လိုက္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ႀကံစည္စဥ္းစား ေျပးသြားေပမယ့္ လြတ္လမ္းမျမင္ေတာ့ပါဘူး။၊ ဒါေၾကာင့္ မေကာင္းမႈကို မျပဳၾကပါနဲ႔ ကြယ္" လို႔ မိန္႔ေတာ္မူလိုရင္းပါ။
ကိုယ္ျပဳတဲ့ အကုသိုလ္ကံဟာ ဂတိဆိုတဲ့ဘ၀ဆိုးရင္ ဆိုးသေလာက္၊ ကလာ-ဆိုတဲ့ မင္းေရာ ျပည္သူပါ ဆိုးသြမ္းတဲ့ကာလႏွင့္ ႀကံဳရင္ႀကံဳသေလာက္၊ ပေယာဂ-ဆိုတဲ့ လုံ႔လညံ့ရင္ ညံ့သေလာက္၊ ဥပဓိ-ဆိုတဲ့ ရုပ္ဆိုးရင္ ဆိုးသေလာက္ အက်ိဳးေပးက ပိုၿပီးဆိုး၀ါးသြားႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လူလယ္ေရာ လူကြယ္ရာမွာပါ မေကာင္းမႈကို မျပဳမိဖို႔ သတိေပးေတာ္မူတာပါ။ ဒီေဒသာနာေတာ္ကို နာယူရတဲ့ ကေလးေတြ ဘာျဖစ္သြားတယ္ ဆိုတာမပါပါဘူး။
ဒီ၀တၳဳဖတ္လိုက္မိေတာ့ ဆရာေတာ္တစ္ပါး ေပးေတာ္မူတဲ့ ၾသ၀ါဒကို သတိရမိတယ္.." ကိုယ္ႀကိဳက္တာ ကုိယ္လုပ္" တဲ့၊ ဒီ၀တၳဳမွာေတာ့ ကိုယ္မႀကိဳက္ရင္ မလုပ္နဲ႔လုိ႔ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။ ဟုတ္တယ္ အားလံုးဟာ မေကာင္းတာကို မႀကိဳက္ၾကပါဘူး၊ ေကာင္းတာကိုမွ ႀကိဳက္ၾကတယ္၊ ကဲ...ဘယ္ဟာႀကိဳက္သလဲ ? မႀကိဳက္ေပမယ့္ လုပ္ေနရင္ ႀကိဳက္လို႔ပဲတဲ့ေနာ္…
♣♣ စာကိုး။ ။ ဥဒါနပါဠိ၊ အ႒ကထာ၊ သက္ေတာ္ရွည္၀ါးတန္းဆရာေတာ္မ
အားလံုး ကံေကာင္းၾကပါေစ.. ေကာင္းကံေတြသာ ျပဳမိၾကပါေစ…
♣♣ ပံုပိုင္ရွင္အမည္မသိ၍ ခြင့္ျပဳေပးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံပါသည္။